Trong mắt của phụ huynh, con em mình lúc nào cũng như những đứa trẻ. Do đó ai cũng lo lắng khi các bạn ấy chuẩn bị bước vào đời. Ở độ tuổi của mình, bạn hiểu cuộc sống ngoài kia khó khăn và cạm bẫy ra sao. Hơn ai hết bạn muốn dùng kinh nghiệm của mình để giúp con em đi đúng hướng và tránh được các sai lầm bạn đã mắc phải.
Ở phía khác, các bạn trẻ cũng trông mong phụ huynh sẽ giúp họ lựa chọn được một hướng đi đúng đắn. Nhưng bạn phải hiểu rằng, ở xã hội hiện đại, nhiệm vụ của bậc phụ huynh là đưa ra các hướng dẫn chứ không quyết định hay áp đặt nghề nghiệp cho con. May mắn thay, ở Viêt Nam hiện nay, ngày càng có nhiều phụ huynh hiểu rõ vai trò của mình trong việc định hướng nghề nghiệp. Dưới đây là một vài phương pháp mà các bạn có thể thực hiện để hỗ trợ con em mình được tốt nhất.
1. Đừng áp đặt
Khi con cái đứng trước ngưỡng cửa cuộc đời, cha mẹ luôn cảm thấy lo lắng. Trên cương vị của mình, bạn luôn muốn điều tốt nhất cho con. Bằng kinh nghiệm của mình bạn tin rằng một số nghề nào đó là tối ưu cho con mình. Nhưng bạn nên tự đặt câu hỏi rằng suy nghĩ đó có xuất phát từ sự thấu hiểu con hay đó chỉ là những nghề nghiệp bạn nghĩ sẽ giúp con bạn kiếm được nhiều tiền và có cuộc sống an nhàn sau này. Con bạn không thể thành công nếu làm công việc các bạn ấy không đam mê. Do đó lời khuyên cho bạn là hãy cố gắng định hướng cho con mình một cách khách quan nhất trên cơ sở hiểu rõ con chứ không phải từ mong muốn chủ quan của mình.
2. Không nên bị ám ảnh bởi điểm số
Không phải tất cả các sinh viên top đầu đều phù hợp vói ngành kỹ sư hay bác sĩ, và cũng không hẳn chỉ những sinh viên tầm trung mới đi làm các ngành xã hội. Ở lĩnh vực nào cũng có những cá nhân thành công vượt bậc. Điểm số không nên là yếu tố quyết định để chọn trường, vì để thành công trong một ngành nghề nào đó đòi hỏi sự tổng hợp của rất nhiều yếu tố. Điểm số chỉ là kết quả của quá trình giáo dục. Do đó thay vì quá quan tâm vào điểm số, bạn nên tập trung hiểu rõ một cách toàn diện về tính cách sở thích và năng lực của con mình để có thể định hướng cho các bạn trẻ một cách tốt nhất.
3. Tâm sự với con
Đây là điều tưởng chừng đơn giản nhưng trong thực tế lại khó thực hiện ở nhiều gia đình Việt Nam. Bạn luôn lo nghĩ cho con nhưng luôn giữ nó trong lòng và rất ít khi trò chuyện hay chia sẻ một cách nghiêm túc với con. Muốn định hướng tốt cho con, trước hết bạn phải thấu hiểu con mình. Bạn phải cố gắng trò chuyện với con một cách nghiêm túc và sẵn lòng lắng nghe các suy nghĩ của con. Hãy là một người bạn lớn của con để con có thể tự tin chia sẻ cảm nghĩ với bạn.
4. Đừng bao giờ nói “bằng tuổi con bây giờ thì…”
Bạn có rất nhiều vốn sống và bạn muốn truyền đạt chúng cho con mình. Nhưng lưu ý rằng, bạn đã lớn lên ở thời đại khác con. Thế giới của bạn 20 năm trước không giống thế giới của con bây giờ. Bạn có thể dùng kinh nghiệm để chia sẻ nhận định của mình chứ không bao giờ nên so sánh. Con bạn phải được định hướng theo thời đại mà chúng đang sống. Chỉ khi bạn bỏ được quan điểm “ khi ba/mẹ bằng tuổi con …” thì bạn mới có thể dễ dàng đón nhận các tư tưởng hay ngành nghề mới để cùng định hướng nghề nghiệp với con một cách hiệu quả.
5. Làm cho con bạn tự tin
Lựa chọn nghề nghiệp là một quyết định quan trọng của đời người. Một khi con bạn đã có đầy đủ thông tin về một ngành nghề nào đó và cảm thấy tự tin về nó, con bạn phải là người đưa ra quyết định. Nhưng làm thế nào để con bạn tự tin ra quyết định? Nếu bạn đang quyết đinh mọi thứ cho con từ bé đến giờ thì có nhiều khả năng con bạn không thể đưa ra quyết định một cách độc lập. Xây dựng sự tự tin của bản thân cần phải có quá trình và bạn phải cho con mình bắt đầu từ các quyết định nhỏ nhất trong cuộc sống. Bạn phải giải thích cho con hiểu hậu quả quyết định của con và luôn khuyến khích, động viên con dù cho kết quả có ra sao. Điều này dần dần sẽ giúp con hình thành thói quen tự tin vào bản thân để sau này có thể đưa ra các quyết định quan trọng hơn trong đời.
6. Tin tưởng con mình
Sự tin tưởng nâng cao sự tự tin. Khi bạn tin tưởng con bạn, con bạn sẽ bắt đầu tự tin hơn về các quyết định của mình. Con bạn không có nhiều kinh nghiệm sống như bạn nhưng chắc chắn các bạn ấy hiểu điều mình thích và không thích. Do đó, hãy tập tin tưởng vào con mình. Hãy bắt đầu từ các việc nhỏ để xây dựng một niềm tin lớn dần.
7. Tìm kiếm hướng dẫn
Đôi khi trong cuộc sống, dù đã rất cố gắng nhưng bạn vẫn không thể tự tin về hướng đi cho con mình, đó là khi bạn cần đến sự hướng dẫn từ ai đó. Ai đó ở đây phải là các chuyên gia tư vấn hướng nghiệp thực sự, những người được đào tạo để có thể đưa ra các các lời khuyên khách quan dựa vào năng lực, tính cách và sở thích của con bạn. Chẳng hạn như đến với First Sun, quá trình định hướng nghề nghiệp của con bạn sẽ được tiến hành qua thông qua các công cụ, quy trình được thiết kế một cách khoa học theo tiêu chuẩn quốc tế.
Không dễ dàng để có thể đưa ra một quyết định nghề nghiệp chính xác. Ép buộc con mình đi theo hướng bạn chọn không phải là một giải pháp hay. Để con bạn tự quyết định mà không có được sự hướng dẫn rõ ràng cũng không tốt. Do đó, với vai trò là phụ huynh bạn hãy suy nghi kỹ càng và giúp con mình đưa ra quyết định nghề nghiệp một cách chính xác nhất nhé.
